Wody śródlądowe w Powiecie Polickim. - e-Przewodnik Turystyczny po Powiecie Polickim

Szukaj
Idź do spisu treści

Menu główne:

Wody śródlądowe w Powiecie Polickim.

Słowniczek > Geografia

JEZIORO BARNISŁAWSKIE

JEZIORO BARNISŁAWSKIE (niem. Barnimslower See) - wysychające i porastające szuwarami jezioro polne, położone na północny-wschód od wsi Barnisław. Na arkuszu mapy katastralnej Pomorza Szwedzkiego z roku 1692, dotyczącego Barnisławia, jezioro ma długość ok. 800 m i szerokość ok. 400 m. Na mapie okolic Szczecina z 1940 r. jezioro ma długość ok. 500 m i szerokość ok. 300 m. Jezioro jest w zaawansowanym stadium lądowacenia i upodabnia się coraz bardziej do bagna.



JEZIORO KOŚCIŃSKIE

JEZIORO KOŚCIŃSKIE (niem. Köstiner See) - wysychające jezioro leśne, położone 1 km na północ od wsi Kościno oraz 0,5 km na wschód od granicy polsko-niemieckiej. Nazwa polska obowiązuje od 1945 roku i pochodzi, podobnie jak nazwa niemiecka, od nazwy pobliskiej wsi Kościno. Jezioro wysycha, jego powierzchnia od końca XIX wieku zmniejszyła się więcej niż o połowę, brzegi porośnięte są szuwarami.



JEZIORO LIPKA

JEZIORO LIPKA (niem. Lind See) - niewielkie, otoczone lasem, wysychające jeziorko, położone 0,7 km na północ od wsi Lubieszyn, po wschodniej stronie drogi Lubieszyn-Dobra. W odległości 0,5 km na północ od jeziorka znajduje się opuszczona wieś Linki. Nazwa polska, od 1945 r., jest kalką nazwy niemieckiej. Zbiornik wodny od XIX w. wysechł w znacznej części, tworząc bagna i łęgi. Z jeziora i z kompleksu otaczających je bagien wypływa rzeka Mała Gunica.



JEZIORO MYŚLIBORSKIE MAŁE

JEZIORO MYŚLIBORSKIE MAŁE, także Jezioro Małomyśliborskie (niem. Kleiner Mützelburger See) - jezioro śródleśne w Puszczy Wkrzańskiej. Jest to jezioro typu linowo-szczupakowego, o powierzchni 41,4 ha. Jego średnia głębokość wynosi 2 m. Połączone jest z Jeziorem Myśliborskim Wielkim za pomocą kanału. Tam też znajduje się śluza, która umożliwia regulację przepływu wody. W 1949 roku wprowadzono urzędowo rozporządzeniem Ministra Administracji Publicznej polską nazwę Jezioro Małomyśliborskie, zmieniając poprzednią niemiecką nazwę jeziora.



JEZIORO MYŚLIBORSKIE WIELKIE

JEZIORO MYŚLIBORSKIE WIELKIE, także Wielkie Jezioro Myśloborskie (niem. Großer Mützelburger See) - jezioro graniczne położone w Puszczy Wkrzańskiej. Jest jeziorem granicznym typu sandaczowego, o powierzchni 134 ha z czego 53,6 ha należy do Polski. Maksymalna głębokość 2,8 m. Jezioro Myśliborskie Wielkie jest największym jeziorem słodkowodnym w gminie Nowe Warpno. Należy do zlewni rzeki Myśliborki zwanej też Myśliborską Strugą. Ma połączenie z Zalewem Szczecińskim (poprzez jez. Nowowarpieńskie). Poziom jeziora jest regulowany za pomocą zastawki piętrzącej. W czasach istnienia PRL, z uwagi na granice państwową, od strony polskiej jezioro było ogrodzone płotem z wytyczonym pasem drogi granicznej mimo iż linia graniczna biegnie bezpośrednio przez jezioro. W 1949 roku wprowadzono urzędowo rozporządzeniem Ministra Administracji Publicznej polską nazwę Wielkie Jezioro Myśliborskie dla jego polskiej części, zastępując poprzednią niemiecką nazwę jeziora.



JEZIORO NOWOWARPIEŃSKIE

JEZIORO NOWOWARPIEŃSKIE (niem. Neuwarper See) - jezioro leżące w Puszczy Wkrzańskiej. Jezioro Nowowarpieńskie jest zatoką Zalewu Szczecińskiego o powierzchni około 1800 ha, z czego 890 ha znajduje się w granicach Polski. Średnia głębokość jeziora wynosi około 1,5 do 2,0 m, a w najgłębszym miejscu osiąga nawet 9,0 m. Jezioro przecina granica z Niemcami, pozostawiając po stronie polskiej Wyspę Łysą. Natomiast druga wyspa, Riether Werder znajduje się po stronie niemieckiej. Od wschodu w jezioro wcinają się dwa półwyspy, południowy z Nowym Warpnem oraz północny z Podgrodziem. 10 września 1759 roku, czasie trwania wojny siedmioletniej, na wodach nieopodal jez. Nowowarpieńskiego rozegrała się bitwa morska, w której flota pruska przegrała ze Szwedami. Nazwę Jezioro Nowowarpieńskie wprowadzono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią, niemiecką nazwę.



JEZIORO PĘPOWO

JEZIORO PĘPOWO (niem. Pampow See) - jezioro położone 1 km na zachód od wsi Rzędziny, przecięte w połowie granicą polsko-niemiecką. Jest to jezioro wysychające, zarastające roślinnością wodną, zamieniane stopniowo w bagno i wysychający łęg. Na arkuszu mapy katastralnej Pomorza Szwedzkiego z 1694 roku dotyczącego Stolca jezioro Pępowo ma jeszcze długość około 900 m i szerokość około 600 m. Nazwa polska obowiązuje od 1945 roku i pochodzi od starosłowiańskiego imienia Pęp, Pąp, staropolskiego Pępik, Pampic oraz kaszubskiego Pąpowo. Nazwa jeziora została ponowiona z nazwy pobliskiej wsi Pępowo (niem. Pampow), leżącej obecnie już w granicach Niemiec. Na południowo-wschodnim brzegu jeziora istniała osada Sulisław, obecnie niezamieszkała.



JEZIORO STOLSKO

JEZIORO STOLSKO (niem. Schlosssee) - niewielkie (90 ha) jezioro we wsi Stolec, przecięte granicą polsko-niemiecką. Leży na Równinie Wkrzańskiej w Puszczy Wkrzańskiej. Zbiornik wodny od XIX w. wysechł w połowie tworząc bagna i łęgi. Brzegi są porośnięte trzciną. Z jeziora wypływa rzeka Gunica. Na jeziorze po stronie niemieckiej znajdują się dwie niewielkie, niezamieszkane wyspy. W czasach istnienia PRL z uwagi na przebieg granicy państwowej od strony polskiej jezioro było ogrodzone płotem granicznym, mimo iż linia graniczna biegnie bezpośrednio przez jezioro. W czasie wakacji, w 1989 roku, uczestnicy V Międzynarodowej Ekspedycji Płetwonurków pod patronatem Głównej Kwatery ZHP wydobyli z jeziora szczątki amerykańskiego bombowca B-17G - "Latającej Fortecy" - zestrzelonego przez Niemców 29 maja 1944 roku. Samolot ten bombardował fabrykę benzyny syntetycznej w Policach. Znalezisko trafiło do Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, były to mocno zniszczone fragmenty samolotu, taśma z nabojami oraz kamizelka kuloodporna. Natomiast w 1996 roku następna wyprawa pod kierownictwem J. Janczukowicza wydobyła z jeziora spory fragment prawego skrzydła "Latającej Fortecy".



JEZIORO ŚWIDWIE

JEZIORO ŚWIDWIE (niem. Neuendorfer See) - jezioro o powierzchni około 890 ha na Równinie Polickiej na skraju Puszczy Wkrzańskiej. Jezioro wchodzi w skład rezerwatu przyrody Świdwie. Przez jezioro przepływa rzeka Gunica. Nad jeziorem lub w jego bezpośredniej bliskości położone są wsie Bolków na południu, Węgornik na wschodzie i Zalesie na północy.


KANAŁ KUROWSKI

KANAŁ KUROWSKI - kanał wodny będący ramieniem bocznym Odry Zachodniej o długości 3 km i szerokości około 100 m. Kanał Kurowski oddzielony jest od głównego koryta Odry przez wyspę Kurowskie Łęgi. Brzegi kanału to rozległe mokradła i obszary zalewowe. W Kanale Kurowskim pomiędzy wsią Kurów i Ustowo zlokalizowane jest brzegowe ujęcie wodne dla gminy Szczecin. Nazwę Kanał Kurowski wprowadzono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę Kurower Fahrt.


ROZTOKA ODRZAŃSKA

ROZTOKA ODRZAŃSKA (niem. Papen Wasser, po 1945 pol. Zatoka Stobnicka) - zatoka Zalewu Szczecińskiego, ma około 30 km2 powierzchni. Wody Roztoki są płytkie, średnia głębokość wynosi około 1,3 m, długość rozlewiska 10 km, a szerokość około 6 km. Stanowi estuarium rzeki Odry. Roztoka jest kontynuacją nurtu Domiąży (Odra) i rozpoczyna się w rejonie północnego krańca wyspy Wielki Karw w granicach administracyjnych miasta Police. Granicą Roztoki i Zalewu stała się sztuczna wyspa Chełminek koło Trzebieży. Brzegi Roztoki są porośnięte trzciną oraz pokryte podmokłymi bagnami i łąkami. W końcowym akcie II wojny światowej trwała tu walka, gdy w kwietniu 1945 roku wojska radzieckie i 1. Armia WP zajmowały wschodnie brzegi Roztoki, były one ostrzeliwane przez niemieckie okręty z jej wód i Zalewu. Ostatecznie Roztoka w całości została przekazana w październiku 1945 roku administracji polskiej.

RZEKA BUKOWA

RZEKA BUKOWA (niem. Plätschbach) - rzeka w Szczecinie i okolicy, lewy dopływ Odry o długości 10,9 km. Płynie przez wschodnią część Wału Stobniańskiego i Dolinę Dolnej Odry. Pierwsza wzmianka źródłowa o rzece pochodzi z 1371 roku i brzmi Buckow. W dorzeczu Bukowej (rejon Bezrzecza, Krzekowa i Mierzyna) odkryto ślady najstarszego osadnictwa ludzkiego na obszarze obecnego miasta Szczecina. Osady istniały tu nieprzerwanie od paleolitu do epoki żelaza. Rzeka wypływa z podmokłego terenu w miejscowości Bezrzecze (obszar gminy Dobra) i płynie w górnym biegu w kierunku południowym. Około kilometra od początku biegu Bukowa przyjmuje wody niewielkiego cieku Stobnica płynącego z Mierzyna. Przepływając przez Gumieńce tworzy Jezioro Słoneczne, ok. pół kilometra dalej łączy się z Gumieńcem, który zbiera wody ze wschodniej części gminy Kołbaskowo. Przy południowej granicy Świerczewa z prawej strony odbiera wody Wierzbaka. Następnie płynąc po zachodniej stronie Cmentarza Centralnego dołączają wody ze skanalizowanego ujścia płynących z cmentarza cieków Jasnej i Cichej Wody. Przy ul. Europejskiej tworzy silnie zeutrofizowany Stawek na Gumieńcach. W okolicy Pomorzan południkowy bieg Bukowej zmienia się, tworzy zakole okrążające węzeł kolejowy Szczecin Wzgórza Hetmańskie, a następnie w okolicy Elektrowni Pomorzany płynie wzdłuż nieczynnej bocznicy kolejowej równoległej do ul. Szczawiowej. Bukowa sztucznie zmienionym korytem omija osadniki oczyszczalni ścieków Pomorzany, ponownie zmieniając bieg na równoleżnikowy i uchodzi do Odry Zachodniej naprzeciw wyspy Krainka.



RZEKA GUNICA

RZEKA GUNICA (niem. Aalbach) - rzeka o długości ok. 32 km, lewy dopływ Odry, jedna z głównych rzek Puszczy Wkrzańskiej. Zakonnicy jasienickiego klasztoru (Augustianie) - w XIV wieku uregulowali koryto rzeki. Wypływa z jeziora Stolsko w gminie Dobra. Płynąc w kierunku wschodnim, przepływa kolejno przez  okolice wsi Stolec, jezioro Świdwie i obszar rezerwatu Świdwie, wieś Węgornik, od północy mija wsie Tanowo i Witorza, płynie przez Tatynię. Tuż za Tatynią na rzece ustalona jest granica oddzielająca miasto Police od wsi Wieńkowo. Po przepłynięciu przez północną dzielnicę Polic - Jasienicę uchodzi do Odry, tuż przy jej ujściu do Roztoki Odrzańskiej. Występują w niej ryby takie jak: okonie, płocie, sandacze, mientusy, leszcze, liny, szczupaki.



RZEKA MAŁA GUNICA

RZEKA MAŁA GUNICA (niem. Alte Aalbach) - najdłuższa rzeka w gminie Dobra o długości około 11 km. Mała Gunica wypływa z małego, wysychającego jeziorka Lipka. Poniżej Lubieszyna przepływa przez rozlewiska, a następnie przepływa przez Dobrą. Następnie ponownie wpływa na teren rozlewiskowy, od wsi Łęgi płynie wzdłuż zachodniej granicy Wzniesień Szczecińskich. Mała Gunica posiada podziemne połączenie z Jeziorem Głębokim, które jest zasilane jej wodami podczas sezonowego obniżenia wysokości lustra wody. Rzeka płynie dość szeroką doliną w kierunku północnym, jej dopływami są liczne strumienie. Uchodzi do Gunicy w okolicy wsi Węgornik w gminie Police.



RZEKA MYŚLIBORKA

RZEKA MYŚLIBORKA, także Myśliborska Struga (niem. Beeke, Mützelburger Beeke) - struga graniczna, o długości około 6,5 km. Wypływa z jeziora Myśliborskiego Wielkiego, płynie przez osadę Myślibórz Mały i wzdłuż granicy z Niemcami, przemierza lasy Puszczy Wkrzańskiej i podmokłe łąki, łęgi i bagna. Brzegi częściowo trudno dostępne. Wpływa do Jeziora Nowowarpieńskiego nieopodal wsi Rieth, jednak jeszcze po polskiej stronie granicy.



RZEKA ODRA

RZEKA ODRA (niem. Oder) - rzeka w Europie Środkowej, w zlewisku Morza Bałtyckiego, na terenie Czech, Polski i Niemiec. Pod względem całkowitej długości jest drugą (po Wiśle) rzeką Polski. Biorąc pod uwagę tylko jej część w granicach Polski jest trzecią rzeką pod względem długości (po jej dopływie Warcie). Rzeka ma długość 854,3 km, z czego 742 km w Polsce. Powierzchnia dorzecza Odry obejmuje obszar 118 861 km² z tego 106 056 km² w Polsce. Wypływa na wschodzie Czech, w Górach Odrzańskich w Sudetach Wschodnich, na wysokości 634 m n.p.m. Uchodzi do Roztoki Odrzańskiej, będącej zatoką Zalewu Szczecińskiego, w północno-zachodniej części Polski, przy północnej granicy miasta Police. Powyżej Gryfina we wsi Widuchowa, na 704,1 km biegu, Odra rozdziela się na dwa nurty - Odrę Wschodnią (która przechodzi w Regalicę do jeziora Dąbie) oraz płynącą przez centralne dzielnice Szczecina i omijającą od zachodu jezioro Dąbie - Odrę Zachodnią. W okolicy Szczecina, na Międzyodrzu, płynie już kilkoma korytami, z których główne to Duńczyca, Parnica i Święta. Odcinek rzeki w Policach utworzony przez połączenie Odry Zachodniej i wód wypływających z jeziora Dąbie poprzez Iński Nurt, Babinę aż do ujścia do Roztoki Odrzańskiej nosi nazwę Domiąży. Północna część Odry Zachodniej, począwszy od północnego mostu Trasy Zamkowej w Szczecinie, należy do akwenu polskich morskich wód wewnętrznych.



STRUGA KARPINA

STRUGA KARPINA (niem. Karpiner Bach) - struga powiatu polickiego, płynie przez Puszczę Wkrzańską. Struga wypływa z jeziora Karpino. Płynąc w kierunku wschodnim przepływa przez wsie Karpin, Drogoradz oraz Uniemyśl i po około 2,5 km wpada do Roztoki Odrzańskiej. Nazwę Karpina wprowadzono urzędowo rozporządzeniem w 1949 roku.


ZALEW SZCZECIŃSKI

ZALEW SZCZECIŃSKI (niem. Stettiner Haff, Oderhaff, Pommersches Haff) - zalew, laguna przybrzeżna, zatoka Morza Bałtyckiego w jego południowej części. Akwen obejmuje powierzchnię od 666,5 do 687 km2, na terytorium Polski i Niemiec. Uchodzi od niego rzeka Odra, dzięki czemu akwen jest częścią jej rozbudowanego systemu ujściowego. Wbrew obiegowym opiniom Zalew Szczeciński nie jest rozlewiskiem Odry, lecz laguną przybrzeżną. Cechą większości lagun jest cyrkulacja wody spowodowana przeważnie poprzez wiatr. Przez zalew przebiega granica polsko-niemiecka, dzieląc go na dwie części. Zalew Szczeciński jest najbardziej na południe wysuniętą zatoką Morza Bałtyckiego, od którego jest oddzielony wyspami Uznam i Wolin. Zalew jest połączony z morzem poprzez 3 cieśniny: Pianę na zachodzie, Świnę między Uznamem a Wolinem, a także Głęboki Nurt i Dziwnę na wschodzie. Średnia głębokość zalewu wynosi 3,8 m. Największa naturalna głębokość sięga 8,5 m, jednak średnia głębokość sztucznego toru wodnego Szczecin-Świnoujście wynosi 10,5 m. Tor wodny wytyczony został pod koniec XIX wieku. Pogłębiony i wyprostowany w XX wieku. Umożliwia on pływanie statkom wodnym ze Świnoujścia do Szczecina. Tor jako część ważnej drogi morskiej wymaga stałej kontroli i pogłębiania, a w okresie zlodzenia dozorowania przez lodołamacze. Nad zalewem znajduje się wiele kąpielisk, wykorzystywanych w sezonie letnim, np. Popielewo, Nowe Warpno, Trzebież, Stepnica.



ZATOKA NOWOWARPIEŃSKA

ZATOKA NOWOWARPIEŃSKA – zatoka Zalewu Szczecińskiego w jego południowej części. Zatoka rozdziela ziemie Równiny Wkrzańskiej. Od południa wody zatoki łączą się z Jeziorem Nowowarpieńskim. Od Zalewu Szczecińskiego jest oddzielona Łysą Wyspą oraz Półwyspem Grodzkim. Pomiędzy jeziorem a zatoką znajduje się także Półwysep Nowowarpieński, na którym położone jest miasto Nowe Warpno z portem morskim. Przy północno-zachodnim brzegu położona jest miejscowość Altwarp (Stare Warpno). Przez zatokę przechodzi granica polsko-niemiecka – wschodnia cześć należy do gminy Nowe Warpno, a zachodnia do niemieckiego powiatu Vorpommern-Greifswald w Meklemburgii-Pomorzu Przednim.


 
Wróć do spisu treści | Wróć do menu głównego