Kościół filialny w Stolcu - gm. Dobra. - e-Przewodnik Turystyczny po Powiecie Polickim

POŁOŻENIE

W pobliżu bramy pałacowej znajduje się barokowy kościół filialny pw św. Maksymiliana Marii Kolbe. Kościół dawniej stanowił część całego założenia pałacowo-parkowego. W jego krypcie grzebano członków rodziny von Ramin. Kościół usytuowano pośrodku wsi na skraju założenia pałacowego, przy drodze przecinającej osadę z północy na południe. Ciągłej dbałości wymaga plac przykościelny będący cmentarzem, otoczony wysokim kamienno-ceglanym murem z piękną, choć zrujnowaną barokową bramą wjazdową, zwieńczoną płyciną z kartuszem herbowym rodziny von Ramin.

HISTORIA

Kościół powstał w latach 1731-1735 w miejscu starszej, prawdopodobnie XVI-wiecznej świątyni, która najprawdopodobniej stanęła na miejscu jeszcze starszego, średniowiecznego obiektu. Kościół został rozbudowany w 2. połowie XIX wieku. Następnie zniszczony po 1945 roku, a odbudowany dopiero w 1982 roku.

ARCHITEKTURA

Barokowy kościół jest murowany, z wieżą konstrukcji szkieletowej wypełnionej cegłą, zwieńczoną hełmem z dwiema latarniami. Jest to budowla salowa, orientowana, wzniesiona na planie prostokąta z wieżą od zachodu. Wnętrze nakryto płaskim, drewnianym stropem i ceramicznym dachem dwuspadowym.

ELEWACJE

Ściany posadowione na kamienno-ceglanym fundamencie wymurowano w całości z cegły. Rozczłonkowano je dużymi oknami o prostych ościeżach zamkniętych łukiem odcinkowym. W szczycie wschodnim niewielki okulus. Wejście do świątyni o prostych ościeżach znajduje się w elewacji południowej. Od strony zachodniej dobudowano wieżę. Dolna kondygnacja murowana z cegły o tej samej wysokości i szerokości co nawa. Górna, posiada konstrukcję szkieletową o planie kwadratu powiązaną z więźbą dachową, dzieloną profilowanymi gzymsami: kordonowym i koronującym. Prostokątne i kwadratowe fachy wypełnione są cegłą. Pierwotnie wieża zwieńczona była barokowym hełmem z podwójną latarnią, której nie udało się do tej pory odtworzyć. Obecnie nakryta jest prowizorycznym dachem namiotowym. Wieża wymaga gruntownego remontu. Po stronie północnej wieży znajdują się relikty kamiennego muru i przesklepionego cegłą pomieszczenia, prawdopodobnie krypty, będące bez wątpienia pozostałością wcześniejszych budowli. Zrujnowana nadbudowa tego miejsca, ziejąca obecnie pustką mogła pełnić wcześniej rolę zakrystii.

WYPOSAŻENIE

Całe wyposażenie kościoła jest współczesne i bardzo ubogie.

POMNIK NAGROBNY NA CMENTARZU

Zdewastowanym zabytkiem wsi jest XVIII-wieczny cmentarz znajdujący się przy kościele pw. św. Maksymiliana Marii Kolbe. Na cmentarzu zachował się, centralnie położony, barokowy pomnik nagrobny jednego z właścicieli Stolca - Jürgena Bernarda Wilhelma von Ramin (1764-1792). Został on wybudowany z cegły w formie obelisku, a następnie pokryty płytami z piaskowca. Całość ozdobiona jest figurą anioła, profilem zmarłego oraz girlandami z kwiatów i motywami myśliwskimi. Ufundowała go w roku 1792 hrabina Wilhelmina Ramin z domu Hacke, swojemu zmarłemu tragicznie mężowi, który spadł z konia. Wysoki na prawie 4 metry, murowany obelisk ustawiony jest na dwustopniowej podstawie, obłożonej płytami z piaskowca. Na frontowej ścianie w górnej partii widnieje płaskorzeźbiony medalion z głową mężczyzny ujętą w profilu, obramowany laurowym wieńcem. Poniżej medalionu portretowego umieszczona jest złamana kolumna z napisem po niemiecku wyrażającym żal bliskich po stracie męża i ojca. Z lewej strony wspiera się o nią pełnoplastyczna postać anioła, po prawej putto podtrzymujące psa. Wsparty o obelisk płaczący anioł symbolizuje żonę, a nagie dziecko z ręką na łbie myśliwskiego psa - córkę. Przy bazie kolumny herb rodowy oraz myśliwskie motywy - trąbka i róg. Poniżej płyta z festonem.
Z inicjatywy sołtysa i przy udziale miejscowej społeczności miejsce to udało się uporządkować, odsłaniając przy okazji ten piękny obelisk. Na cmentarzu przykościelnym rosną stare lipy. W planach przewidziane jest urządzenie na cmentarzu lapidarium ku pamięci zmarłych, byłych mieszkańców Stolca i okolic.