Kościół parafialny pw Wniebowzięcia NMP - Nowe Warpno. - e-Przewodnik Turystyczny po Powiecie Polickim

HISTORIA

Pierwszy kościół w Nowym Warpnie został zbudowany najprawdopodobniej w XIII wieku. Obecny został wzniesiony w XV wieku. Świątynia była kilkakrotnie niszczona przez pożary oraz przebudowywana. W czasie pożaru w 1692 roku zniszczeniu uległa wieża i dach kościoła. Został on odbudowany w 1693 roku. Przy okazji przebudowy do salowego kościółka dostawiono wieżę, przebudowaną gruntownie w XIX wieku w stylu neogotyckim. Przed II wojną światową była to świątynia protestancka. Budynek kościoła nie ucierpiał w czasie działań wojennych. Kościół został ponownie poświęcony jako kościół rzymskokatolicki 15 sierpnia 1946 roku.

ARCHITEKTURA

Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest obiektem jednonawowym. Ma kształt wydłużonego prostokąta, zamkniętego od wschodu trójbocznie, a od zachodu prostą ścianą. Do ściany tej przylega wieża na planie zbliżonym do kwadratu. Pierwotnie była to prosta świątynia salowa z wejściem od strony zachodniej. Mury zostały postawione z cegły na fundamencie z granitu i oszkarpowane szkarpami o jednym uskoku. W XVIII wieku dobudowano zakrystię krytą dachem pulpitowym. Zmieniono całkowicie okna znajdujące się pomiędzy przyporami, z zachowaniem ich ostrołukowego wykroju. Wejścia portalowe znajdują się po stronie północnej i południowej w dobudowanych przedsionkach. Wieża, powstała w 1693 roku, posiada sklepienie krzyżowe, ostrołukowy portal, wzniesiona została z kamienia i cegły. Stropy belkowane, dach dwuspadowy, ceramiczny. Cegły w stanie średnio dobrym. Ściany nie posiadają partii cokołowej ani gzymsu, wychodzące zaś poza mury krokwie dachu tworzą niewielki okap.

ELEWACJE

Dolną kondygnację wieży wzniesiono na planie kwadratu z kamienia i cegły, posiada ona sklepienie krzyżowe. Wieża w części dolnej jest masywna. Część górna smuklejsza o formie graniastosłupa. Od zachodu znajduje się w niej ostrołukowy, pięciouskokowy portal wejściowy. Górna kondygnacja posiadała prawdopodobnie konstrukcję ryglową, jak większość zabudowy miasteczka. W XIX wieku od nowa ją wymurowano w formie neogotyckiej. Zwieńczono czterema szczytami, z pomiędzy których wyrasta szpiczasty hełm zakończony kulą i krzyżem.
Do ściany nawy od strony północnej przylega zakrystia o formie prostokąta. Od strony północnej znajduje mały przedsionek kryty daszkiem dwuspadowym.
W elewacji południowej znajduje się boczne wejście do wnętrza kościoła.
Wejście do zakrystii znajduje się w jej ścianie wschodniej. Kruchta i zakrystia połączone są z nawą drzwiami wewnętrznymi, do zakrystii prowadzi dwoje drzwi.
Elewację kościoła determinują jednostopniowe szkarpy. Od strony południowej dość nieregularnie, od strony wschodniej i północnej regularnie. Pomiędzy szkarpami rozmieszczone są ostrołukowe okna o zróżnicowanej wysokości. Tylko na ścianie wschodniej o jednolitych wymiarach.

WYPOSAŻENIE

Wewnątrz, w ścianie przylegającej do prezbiterium oraz w ścianach trójbocznego zamknięcia znajdują się wnęki zamknięte łukiem odcinkowym, których naroża są profilowane. W wyposażeniu kościoła na szczególną uwagę zasługują:
  - trzykondygnacyjny, barokowy ołtarz z obrazem "Ostatnia Wieczerza" w predelli, obrazem "Ukrzyżowanie" oraz obrazem "Zmartwychwstanie" w nadstawie i z 1704 roku,
  - z tyłu ołtarza znajduje się malunek ukazujący jego fundatorów,
  - ambona z XVII wieku z przedstawieniami czterech ewangelistów na korpusie i baldachimem,
  - obraz "Sąd Ostateczny" na płótnie z XVIII wieku,
  - obraz "Pan Jezus nauczający na pustyni" na płótnie z XVIII wieku,
  - drewniany anioł z czarką na wodę do chrztu z chrzcielnicy z XVIII wieku,
  - drewniana empora przy ścianie zachodniej,
  - prospekt organowy na emporze oraz organy z XVIII wieku,
  - żeliwny piec na węgiel do ogrzewania wnętrza, prawdopodobnie z końca XIX wieku.

OTOCZENIE

Kościół usytuowany jest na terenie dawnego cmentarza kościelnego, okolonego ulicami: Kościelną, Warszawską i Poprzeczną (dawniej Szkolną). Teren parafii otoczony jest murem ceglanym, w wielu miejscach wyszczerbionym. Kościół okala starodrzew lipowy i bukowy.
W otoczeniu kościoła znajdują się dwa pamiątkowe kamienie. Jeden poświęcony jest pamięci papieża Jana Pawła II i znajduje się przy prezbiterium po wschodniej stronie placu kościelnego. Drugi znajduje się obok kościoła, po stronie północno-zachodniej. Jest on poświęcony pamięci zmarłych mieszkańców Nowego Warpna, spoczywających na tych ziemiach. Oba kamienie zostały postawione z inicjatywy społecznej. Drugi z nich przy udziale byłych, niemieckich mieszkańców Nowego Warpna.
Obecnie kościół pełni funkcję nie tylko sakralną. Odbywają się tu także wystawy malarstwa, koncerty organowe i występy chórów. Jest to także miejsce corocznych spotkań byłych i obecnych mieszkańców Nowego Warpna. Spotkania odbywają się to głównie w Zielone Świątki.